کلیات حقوق به زبان ساده | رودیجانی

تألیف حاضر در بردارنده مباحث مقدماتی علم حقوق است که در رشته حقوق از آن به عنوان مقدمه علم حقوق و در رشته‌های حسابداری و گمرک به عنوان کلیات حقوق یاد می‌شود. با توجه به اینکه مباحث مربوط به کلیات حقوق همان مباحث درس مقدمه عمومی علم حقوق به اضافه دو مبحث مهم حقوق کار و حقوق بیمه می‌باشد، در نتیجه نوشتار حاضر به عنوان منبع درسی برای رشته‌های حسابداری و گمرک تألیف گردیده است. هدف کلیات حقوق همان‌طور که در سرفصل‌های اعلام شده از طرف وزارت علوم آمده، آشنا شدن دانشجویان با مبانی و اصول علم حقوق و مسائل کلی و تقسیمات آن به ویژه در شاخه حقوق مدنی و نیز مباحث مربوط به حقوق کار و بیمه می‌باشد. در تألیف حاضر سعی در مطرح نمودن مسائل فوق با بیانی ساده و خلاصه بوده و سعی شدن از مطرح نمودن مسائل غیر مرتبط و اضافی پرهیز شود تا دانشجویان کلیات حقوق را به معنای واقعی فرا گیرند.

فهرست عناوین:

مقدمه

فصل اول -کلیات

گفتار اول – تعریف حقوق
گفتار دوم – مبنای حقوق
مبحث اول – مکتب حقوق فطری یا طبیعی
مبحث دوم- مکتب تحققی
1-مکتب تحققی اجتماعی
2-مکتب تحققی دولتی
گفتار سوم – نظام های حقوقی
مبحث اول – نظام رومی – ژرمنی(نوشته)
مبحث دوم – نظام کامن لا(نانوشته یا عرفی)
مبحث سوم – نظام سوسیالیست
مبحث چهارم – نظام اسلامی و منابع آن
گفتار چهارم – انواع گرایش های حقوقی در ایران
مبحث اول – حقوق خصوصی
مبحث دوم – حقوق عمومی
مبحث سوم – حقوق جزا و جرم شناسی
مبحث چهارم – حقوق بین الملل
گفتار پنجم: قاعده حقوقی و اوصاف آن
مبحث اول – تعریف قاعده حقوقی و ارتباط آن با اخلاق و عدالت
مبحث دوم – اوصاف قاعده حقوقی
1-الزام آور بودن در ارتباط با قوانین امری و تکمیلی
2-ضمانت اجرا داشتن
3-کلی و عمومی بودن
4-اجتماعی بودن

فصل دوم – منابع حقوق

گفتار اول – قانون
مبحث اول – معنای قانون
مبحث دوم – وضع و انتشار قانون
مبحث سوم – قلمرو قانون در مکان و زمان
1-قلمرو قانون در مکان
قلمرو قانون در زمان
مبحث چهارم – مفهوم ضمانت اجرا
مبحث پنجم – تعارض قوانین
مبحث ششم – تفسیر قوانین
1-تفسیر قانونی
2-تفسیر قضایی
3-تفسیر شخصی
مبحث هفتم – طبقه بندی قوانین
1-قانون اساسی
2-قوانین عادی
3-آیین نامه ها و تصویب نامه های قوه مجریه
مبحث هشتم: نسخ قوانین
1-1- نسخ صریح
2-1- نسخ ضمنی
مبحث نهم – جهل به قانون
گفتار دوم – عرف
مبحث اول – مفهوم عرف ، عناصر و انواع آن
مبحث دوم – تعارض عرف با قوانین
1-تعارض عرف با قوانین امری
2-تعارض عرف با قوانین تکمیلی
گفتار سوم – رویه قضایی
گفتار چهارم – نظرات اندیشمندان و محققان حقوقی

فصل سوم – اموال و اشخاص

گفتار اول – اموال
مبحث اول – تعریف مال
مبحث دوم – انواع مال بر حسب قابلیت جابجایی (ماهیات اشیاء)
1-مال منقول
2- مال غیرمنقول
مبحث سوم – انواع مال بر حسب پیدا شدن امثال و اشباه آن
1-مال مثلی
2-مال قیمی
مبحث چهارم – انواع مال بر حسب مالک
1-مال عمومی
2-مال خصوصی
3-مال مجهول المالک
مبحث سوم – انواع حقوقی مال
1-حقوق عینی
1-1- مالکیت و تعریف آن
2-1- حق انتفاع
3-1- حق ارتفاق
2-حقوق دینی
مبحث چهارم – وقف و احکام آن
1-وقف عام
2-وقف خاص
گفتار دوم – اشخاص
مبحث اول – اشخاص حقیقی
مبحث دوم – اشخاص حقوقی
مبحث سوم – ممیزات و مشخصات اشخاص
1- اهلیت و انواع آن
2-اقامت گاه
3-تابعیت
4-احوال شخصیه

فصل چهارم – تعهدات، الزامات و ادله اثبات دعوا

گفتار اول – عقد و احکام آن
مبحث اول – مفهوم عقد و ایقاع
مبحث دوم – شرایط صحت عقد
1-قصد طرفین و رضای آن ها
2-اهلیت طرفین
3- موضوع معین که مورد معامله باشد
4-مشروعیت جهت معامله
مبحث سوم – مفهوم عقود معین
مبحث چهارم – اصل آزادی قراردادها(عقود نامعین)
مبحث پنجم نسبی بودن قراردادها
مبحث ششم – آثار قراردادها
گفتار دوم – ادله اثبات دعوا
مبحث اول – مفهوم دلیل
مبحث دوم – انواع دلیل
1-اقرار
2-اسناد کتبی
3-شهادت
4-امارت
5-قسم

فصل پنجم – حقوق کار و مباحث مربوط به آن

گفتار اول – کلیات مربوط به حقوق کار
مبحث اول – تعریف حقوق کار
مبحث دوم – ماهیت حقوق کار
مبحث سوم – منابع حقوق کار
مبحث چهارم – آزادی انتخاب در کار
مبحث پنجم – مکلفین به تبعیت از قانون کار
1-کارگر
2-کارفرما
3-نمایندگان کارگر و کارفرما
4-کارگاه و محدوده آن
5-کارآموزان
گفتار دوم – قرارداد کار
مبحث اول – تعریف قرارداد کار
مبحث دوم – تعلیق قرارداد
مبحث سوم – خاتمه قرارداد کار
مبحث چهارم – جبران خسارت و پرداخت مزایای پایان کار
مبحث پنجم – شرایط کار
1-حق السعی یا مزد
2-مدت
3-تعطیلات و مرخصی ها
4-شرایط کار زنان و کودکان
مبحث ششم – انواع کار
1- کارورز
2- کار شب
3- کار مختلط
4- کار متناوب
5- کار نوبتی
گفتار سوم – مراجع حل اختلاف
مبحث اول – شورای اسلامی کار و صلاحیت آن
مبحث دوم – انجمن صنفی کارگران
مبحث سوم – هیات های تشخیص
1-ترکیب هیات تشخیص
2-وظایف هیات تشخیص
3- نحوه رسیدگی هیات تشخیص
مبحث چهارم – هیات های حل اختلاف
1-ترکیب هیات حل اختلاف
2-وظایف هیات حل اختلاف
مبحث پنجم – اجرای آراء قطعی هیات های تشخیص و حل اختلاف

فصل ششم – حقوق بیمه

گفتار اول – تعریف و انواع بیمه
مبحث اول – تعریف بیمه
مبحث دوم – انواع بیمه
1-بیمه خسارت
1-1- بیمه های اشیاء (اموال)
2-1- بیمه های مسئولیت
2-بیمه های اشخاص
1-2- بیمه های زندگی (عمر)
بیمه در صورت فوت
بیمه عمر کامل
بیمه موقت
بیمه زندگی
بیمه های به شرط حیات
بیمه های مختلط در یک قرارداد
بیمه های حوادث بدنی
بیمه های بیماری
مبحث سوم – عقد بیمه و اوصاف آن
1-بیمه نامه و شرایط آن
2-موضوع عقد بیمه
3-بیمه گذار
4-بیمه گر و مسئولیت های وی
5- فسخ یا بطلان عقد بیمه
مبحث چهارم – ساختار و سازمان بیمه در ایران
1- بیمه مرکزی ایران
2-شرکت های بیمه
نمایندگی های بیمه
نمایندگی های بیمه
دلالان بیمه
گفتار دوم – حقوق تامین اجتماعی
مبحث اول – تعریف حقوق تامین اجتماعی
مبحث دوم – حقوق تامین اجتماعی در ایران
1-سازمان های فعال در زمینه تامین اجتماعی درایران
1-1-سازمان هایی که بر اساس سیستم بیمه عمر عمل می کنند
2-1- سازمان هایی که به عنوان یک نظام حمایتی فعالیت می کنند
3-1- سازمان های کمکی و امدادی
2- قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی مصوب 1383
3-قانون تامین اجتماعی مصوب 3/4/1354
4-مشمولین قانون تامین اجتماعی مصوب 3/4/1354
مبحث سوم – حمایت های مشمول قانون تامین اجتماعی مصوب 1354
1-حمایت های درمانی و مراقبت های پزشکی و حمایت های در برابر حوادث
2-حمایت هایی که محدود به زمان خاصی می باشد
3-مستمری ها