شرح روان آیین دادرسی مدنی چه می گوید؟
در این محتوا بنا داریم به معرفی کتاب آیین دادرسی مدنی شکری با عنوان «شرح روان آیین دادرسی مدنی» بپردازیم. کتاب شرح روان آیین دادرسی مدنی، تالیف دکتر مهدی شکری است.
کتاب شرح روان آیین دادرسی مدنی شکری توسط انتشارات دادستان چاپ و انتشار می شود. کتاب شرح روان در 12 بخش به تشریح مباحث آیین دادرسی مدنی مطابق سرفصل های دانشگاهی می پردازد.
سرفصل های کتاب شرح روان آیین دادرسی مدنی شکری
- بخش اول: شروع آیین دادرسی مدنی
- بخش دوم: صلاحیت
- بخش سوم: وکالت در دعاوی مدنی
- بخش چهارم: دادخواست و شرایط آن
- بخش پنجم: ابلاغ
- بخش ششم: ایرادات و اعتراضات
- بخش هفتم: تشکیل جلسه در مرحله بدوی و اصول و طواری آن
- بخش هشتم: اقدامات تامینی و احتیاطی
- بخش نهم: دعاوی خاص در آیین دادرسی مدنی
- بخش دهم: طرق شکایت از آرای دادگاه ها
- بخش یازدهم: داوری، اعسار، مطالبه خسارت
- بخش دوازدهم: ادله اثبات دعوا
چارچوب مشخص
کتاب شرح روان دارای چارچوب مشخصی برای تشریح مباحث آیین دادرسی مدنی است. کتاب از 12 بخش تشکیل شده است. هر بخش کتاب، متناسب با موضوع آن دارای چند فصل است.
پیش درآمد
شروع هر بخش با پیش درآمدی کوتاه در حد یک پاراگراف است که به طرح بحث می پردازد. در ادامه مولف به تشریح موضوع پرداخته است.
نکات تکمیلی، تعاریف و معانی لغوی مندرج در پاورقی
نکات تکمیلی مهم و تعریف اصطلاحات حقوقی در پاورقی کتاب آورده شده است. برای مثال در پاورقی صفحه 29 کتاب، تعریف حقوق مکتسبه بدین صورت درج شده است:«حقوق مکتسبه، حقوقی است که برای اصحاب دعوا ایجاد شده باشد. یعنی اصحاب دعوا آن حقوق را کسب کرده اند.»
جمع بندی مطالب با نمودار
استفاده از نمودار برای جمع بندی در انتهای برخی مباحث از ویژگی های کتاب شرح روان آیین دادرسی مدنی است. جمع بندی موجب می شود،
- مطالب آموخته شده و نکات مهم آن در ذهن خواننده تثبیت گردد.
- هم چنین می تواند، به خاطر آوردن مطالب را آسان نماید. دلیل آن، استفاده از حافظه تصویری در ثبت و ضبط نکات مندرج در این نمودارها است.
- علاوه بر این، داوطلبی که از خلاصه نویسی در مطالعه استفاده می کند، می تواند نمودارهای مندرج در جمع بندی را در خلاصه های خود لحاظ نماید.
جمع بندی مطالب در نتیجه گیری
در برخی مباحث، مولف به جای نمودار از نتیجه گیری در جمع بندی مطالب استفاده کرده است. این روش در هر مبحثی که ضروری به نظر رسیده است، لحاظ شده است.
- از نتیجه گیری، برای مشخص نمودن نکات مهم و جلوگیری از سردرگمی خواننده استفاده شده است.
- نکات مهم در ذیل عنوان نتیجه گیری، تیتروار درج گردیده است.
شرح ساده و روان
شرح مباحث کتاب، ساده، سلیس و روان است. به نحوی که خواننده علاقه مند می تواند با آن ارتباط برقرار نماید. ارجاعات مکرر و همیشگی به پاورقی در تعریف، بیان معنای لغوی واژگان و اصطلاحات حقوقی، به سادگی و شیوایی مطالب کمک کرده است.
مثال های ساده و ملموس
ذکر مثال های ساده و ملموس حقوقی در شرح مباحث از دیگر ویژگی های کتاب شرح روان آیین دادرسی مدنی است. استفاده از این نوع مثال ها می تواند در فهم بهتر مباحث موثر واقع گردد. حدود 1000 مثال با بیان شیوا و ساده برای برآورده کردن مقصود مولف در کتاب گنجانده شده است. تسهیل یادگیری و فهم بهتر مباحث سنگین و پیچیده آیین دادرسی مدنی مقصود اصلی مولف از تالیف کتاب شرح روان بوده است.
بیان نکات کاربردی
از ویژگی های بارز کتاب شرح روان، بیان نکات کاربردی در مباحث مختلف است. برای مثال پس از صدور حکم اعلامی و در اجرای آن، نیازی به صدور اجرائیه توسط واحد اجرای احکام نیست. در حالی که در حکم تاسیسی لازم است، محکوم له درخواست خود مبنی بر صدور اجرائیه را به واحد اجرای احکام تقدیم نماید. واحد اجرا پس از دریافت این درخواست، مکلف به صدور اجرائیه است.
دسته بندی
دسته بندی اصطلاحات و مباحث فرعی ذیل عنوان اصلی از دیگر ویژگی های کتاب شرح روان است. برای مثال انواع تصمیمات دادگاه در خصوص یک پرونده، عبارت از حکم و قرار است. مولف ذیل عنوان اصلی حکم، به انواع حکم اصداری از دادگاه ها هم پرداخته است. تعریف انواع حکم و تفاوت آنها بیان شده است. بیان مطالب به این سبک و شیوه در کتب دانشگاهی و منابع آزمونی به ندرت مشاهده شده است.
حکم تاسیسی و اعلامی
در یک تقسیم بندی حکم به تاسیسی و اعلامی تقسیم می شود. به کرات و در منابع مختلف این دو اصطلاح را مشاهده کرده ایم. اما در این منابع تعریف و تفاوت آنها ذکر نگردیده است.
انواع حکم در تقسیمی دیگر
در تقسیمی دیگر حکم به مالی و غیرمالی تقسیم شده است(حکم مالی و غیرمالی). حکم نسبت به خواهان همواره، حضوری است و تحت شرایط خاص نسبت به خوانده دعوا، غیابی است(حکم حضوری و غیابی).
تقسیم حکم به قطعی و نهایی
اصل بر قطعی بودن احکام اصداری از دادگاه بدوی است مگر در موارد مصرح در قانون که در آنها، حکم غیرقطعی است(حکم قطعی و غیرقطعی). در صورتی که حکم غیرقابل تجریدنظر و فرجام باشد، حکم نهایی است. در صورتی که حکمی غیرقابل تجدیدنظر اما، قابل فرجام باشد، حکم غیرنهایی محسوب می گردد(حکم نهایی و غیرنهایی)
حکم لازم الاجرا
حکم در مواردی لازم الاجر و در مواردی، غیرلازم الاجراست. حکم لازم الاجرا، مفاد آن را پس از قطعیت و از طریق صدور اجرائیه می توان به صورت قهری و اجباری اجرا نمود. مثال آن الزام به ایفای دین و پرداخت مبلغی پول در حق محکوم له توسط محکوم علیه است. در صورت عدم پرداخت توسط محکوم علیه، مفاد حکم و اجرائیه را می توان با قهر و اجبار از طریق توقیف اموال وی به اجرا گذاشت.
حکم غیرلازم الاجرا
در مقابل، حکم غیرلازم الاجرا حتی با صدور اجرائیه و توسل به قهر و اجبار هم نمی توان به اجرا گذاشت. از این رو باید از ضمانت اجراهای دیگری در مورد آن استفاده کرد. برای مثال در دعوای الزام به تمکین زوجه با جبر و قهر هم نمی توان زوجه را به تمکین خاص و رابطه جنسی با زوج وادار نمود. ضمانت اجرای آن، صدور مجوز برای ازدواج مجدد زوج توسط دادگاه است. در این حالت زوجه محکوم علیه نمی تواند از حق طلاق ناشی از ازدواج مجدد زوج استفاده نماید.
شیوه های نوین کتاب نویسی
استفاده از شیوه های نوین در کتاب نویسی، می تواند از ویژگی های ممتاز کتاب شرح روان آیین دادرسی مدنی باشد. استفاده از نمودار درختی در بیان نکات مهم،کلید واژه ها، مواعد و مهلت های قانونی مثالی از شیوه های نوین است.
طرح سوال از نص مواد قانون آیین دادرسی مدنی
از روش های موثر برای درک مطلب، طرح سوال و یافتن پاسخ آن در پاراگراف مربوطه است. در مواد 341،342 و 343 قانون آیین دادرسی مدنی، قانون گذار به بیان شرایط شکلی و محتویات دادخواست تجدیدنظر پرداخته است. مولف برای درک بهتر مطالب بیان شده در سه ماده مرقوم به طرح سوال از آنها پرداخته است. برای مثال، سوال مطرح شده در ماده 341 از این قرار است:«روی دادخواست چه چیزی باید بنویسم؟». ماده 342:«چه چیزی باید به دادخواست پیوست نمایم؟». ماده 343:«چند برگ باید به دادخواست پیوست نمایم؟».
برای خرید و مشاهده ویژگی ها و مشخصات کتاب از لینک زیر اقدام نمایید:
